Yaklaşık olarak 5 yaş altındaki her 23 çocuktan biri pediatrik beslenme bozukluğuna sahiptir. Bu yaygınlık istatistiği, pediatri alanındaki sağlık çalışanlarının ve bakıcıların, beslenme zorlukları yaşayan çocuklar ve ailelerine erkenden yönlendirmede bulunmaları için daha iyi eğitilmesi gerektiğini göstermektedir.
İşte bu sebeple bu haftaki yazımızda pediatrik beslenme bozukluklarını, yönlendirmeye ihtiyaç duyduğunu gösterebilecek belirtileri, değerlendirme ve müdahalelerle yardımcı olabilecek uzmanları konuşmak istedik. Ancak öncelikle en temelden başlayalım:
Pediatrik Beslenme Bozukluğu Nedir?
Pediatrik beslenme bozukluğu (PBB), "yaşa uygun olmayan bozulmuş oral alımın, tıbbi, beslenme, beslenme becerisi ve/veya psikososyal işlev bozukluğu ile ilişkilendirildiği durumlar" şeklinde tanımlanır.
Pediatrik beslenme bozukluğuna sahip çocuklar genellikle bu beslenme zorluklarına katkıda bulunan aşağıdaki alanlardan birden daha fazlasına sahiptir:
- Tıbbi alan; kardiyorespiratuvar (örneğin kalp, akciğerler), gastrointestinal (örneğin yemek borusu, mide, bağırsaklar) ve/veya nörolojik sistemlerin (örneğin beyin, omurilik) yapı veya işlevi ile ilgili işlev bozukluğunu içerir.
- Pediatrik beslenme bozukluğuna sahip çocukların beslenme faktörleri; yetersiz miktar veya kalitede yiyecek ve sıvıların (örneğin sadece cips yeme) etkilenmesine neden olabilir.
- İlgili beslenme becerileri; oral ve faringeal yapıları (örneğin dudaklar, dil, çene) ve duyusal ve/veya motor işlevi içerir (örneğin çiğneme, yutma).
- Psikososyal faktörler; gelişim, zihinsel ve davranışsal sağlık, sosyal etkiler ve çevresel faktörleri içerir.
Yönlendirme Gerektiren Belirtiler ve Semptomlar
Pediatrik beslenme uzmanları bu konuyla ilgili olarak öncelikli olarak şundan bahsediyorlar, herhangi bir bakıcının (ebeveyn, ücretli bakıcı, akraba vs.) bebeğin veya çocuğun beslenmesi konusunda bir endişesi bulunuyorsa bu durumda bir uzman tarafından yönlendirilmelidir. Yine pediatrik beslenme uzmanlarının sıklıkla söylediği ve unutulmaması gereken bir ifade olarak, "şüphedeyseniz, yardım alın" cümlesi her zaman kulaklarda çınlaması gereken bir ifadedir. Bu sadece yardım almak için değil, erken müdahaleyi desteklemek için de oldukça büyük bir önem arz eder. Çünkü bu durumlarda tedavi ne kadar erken başlarsa, çocuğun veya bebeğin sonuçları ve ve tedavinin ilerlemesi de muhtemelen o kadar iyi olacaktır.
Peki hangi durumlarda bir uzmana danışmak gerekir? Bir uzmana danışmayı gerektirebilecek belirtiler ve semptomlar şunlar olabilir:
Tıbbi Belirtiler/Semptomlar
- Yemek yeme sırasında yavaş veya zor nefes alma
- Yemek yerken veya bir şeyler içerken dudak/yüz renginde terleme veya değişiklik
- Gürültülü veya yüksek sesler
- Tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonları (örneğin zatürre, bronşit)
- Yemek yerken veya bir şeyler içerken ağlama, kıvrılma, öksürme veya huysuzluk olması
- Şüpheli gıda alerjileri veya intoleranslar
- Sık sık yapılan formül değişiklikleri
- Kusma, kabızlık veya ishal durumlarının gözlenmesi
- Açlık veya tokluk belirtilerinin olmaması
- Yemek yerken veya sıvı tüketirken rahatsızlık gözlenmesi
Beslenme Belirtileri/Semptomlar
- Sıvı alımının büyüme veya hidrate kalma açısından düşük hacimli veya yetersiz olması
- Ağırlık veya boyda yetersiz veya çok hızlı değişikliklerin gözlenmesi
- Belirli besin eksikliklerinin varlıkları (örneğin lif, demir)
- Ek formül, vitamin veya enteral besinlere (örneğin NG tüpü, G tüpü) bağımlılık olması
- Sınırlı yiyecek veya sıvı çeşitliliği tüketimi
Beslenme Beceri Belirtileri/Semptomlar
- Hırıltılı veya zor nefes alma
- Öksürme, boğulma, kusma
- Gürültülü veya ıslak nefes alma
- Sık veya sert yutkunmalar
- Yetersiz besin alımı
- Aşırı kısa (<5 dakika) veya uzun (>30 dakika) öğünler
- Yiyecek veya sıvı modifikasyonlarına ihtiyaç duyma (örneğin sıvıları kalınlaştırmak, katıları ezmek)
- Katı gıdalara geçişte zorluk
- Özel stratejilere, ekipmana veya pozisyonlara ihtiyaç duymak
- Belirli dokuları yemek, içmek veya yutmakta zorlanma
- Çiğneme zorluğu
Psikososyal Belirtiler/Semptomlar
- Yemek zamanlarında çocukta veya bakıcıda stres, endişe veya korku oluşması
- Yemek yememe
- Yemek zamanlarında topluluğa katılamama veya katılmama
- Yemek zamanlarında dikkat dağıtıcılar, ödüller veya tehditlerin zorunluluğa dönüşmesi
- Çocuk ve bakıcı arasında bağlantı eksikliği ve keyif eksikliğinin gözlenmesi
Bu Duruma Kimler Yardımcı Olabilir?
Pediatrik beslenme bozuklukları için kaliteli bir tedavi, bir ekip yaklaşımını gerektirir. Yukarıda belirtildiği gibi, genellikle beslenmeyi etkileyen birden fazla alan vardır, bu nedenle ilerlemeyi desteklemek için de her alandan en iyi profesyoneli düşünmemiz gerekir.
- Alerji uzmanı
- Kardiyolog
- Kraniyofasial Ekip
- Gelişimsel Pediatri Uzmanı
- Gastroenterolog
- Nörolog
- Ergoterapist
- Kulak Burun Boğaz Uzmanı
- Psikolog/Psikiyatrist
- Fizyoterapist
- Pulmonolog
- Kayıtlı Diyetisyen Beslenme Uzmanı
- Konuşma Dil Patologu
Pediatrik beslenme bozukluğunun belirtilerini fark etmek, bir çocuk için başarılı bir beslenme yolculuğunun ilk adımıdır. Ardından doğru bir uzman ekibini aramak bir aileyi başarıya yönlendirebilir. Bu unsurlar bir araya geldiğinde, pediatrik beslenme bozukluğuna sahip çocuklar mutlu ve sağlıklı bir şekilde büyüyebilirler. Bu ve bunun gibi daha çok yazıya ulaşmak için bloglar sekmemizi ziyaret edebilir, çocuğunuzun ihtiyaç duyduğu tüm ürünler için web sitemize göz atabilirsiniz. Aklınıza takılan tüm sorularınızı yanıtlamak için her zaman yanınızda olduğumuzu unutmayın ve bizimle iletişime geçmekten çekinmeyin. Size ve çekirdek ailenize keyifli ve sağlıklı günler dileriz! :)
Yorum yap